Een stabiel sociaal netwerk is de belangrijkste beschermende factor tegen het ontstaan van kindermishandeling. Daarnaast helpt het schadelijke gevolgen voorkomen. Maar wat verstaan we onder sociale steun? Wie kan het bieden? En waarom helpt het? Je leest er inspirerende verhalen, interviews en onderzoek over in het Augeo Magazine.
Een sociaal netwerk helpt niet alleen de ouders beter omgaan met stress en moeilijkheden. Sociale steun kan er ook voor zorgen dat kinderen minder lijden onder problemen thuis en de gevolgen van kindermishandeling. Een betrouwbare volwassene in het leven van een mishandeld kind kan het verschil maken zegt de Amerikaanse kinderpsychiater en hersenspecialist Bruce Perry in een interview in het Augeo Magazine.
Vaker isolement
Bij veel gezinnen waarin kinderen mishandeld, verwaarloosd of seksueel misbruikt worden, ontbreekt een stabiel netwerk van mensen die sociale steun kunnen bieden. Uit onderzoek blijkt dat deze ouders niet alleen minder contact hebben met familieleden, buren of vrienden. Zij kijken ook anders aan tegen het contact dat ze wél hebben: ze wantrouwen de mensen om hen heen, vinden dat ze worden tegengewerkt of voelen zich aan hun lot overgelaten. Ouders blijken dus lang niet altijd gediend van sociale steun. Vooral als die gepaard gaat met commentaar op hun manier van opvoeden. Dat heeft vaak te maken met de toon en intentie van de ander, blijkt uit promotieonderzoek van sociaal pedagoog Marije Kesselring (2016), waarvoor zo’n elfhonderd ouders antwoord gaven op de vraag: in hoeverre onderschrijft u het oude Afrikaanse gezegde it takes a village to raise a child? ‘Ouders geloven niet dat zij het monopolie hebben op de opvoeding van hun kind,’ vertelde Kesselring in de Volkskrant, ‘maar de bemoeienis van derden luistert nauw. Eén moeder zei: “Ik wil een tip, geen preek.’’’
Ouders zoeken vooral steun bij hun familie; zowel emotionele als praktische. In geval van partnergeweld gebeurt dat vaak pas als de partner al weg is bij de gewelddadige echtgenoot.’ Maar ook in de fase ervoor, dus voordat een van de partners besluit om de gewelddadige situatie te ontvluchten, kan contact met iemand buiten het gezin van groot belang zijn: een buurvrouw die het geschreeuw hoort, een vriendin, een vertrouwenspersoon, aldus Majone Steketee, bijzonder hoogleraar Intergenerationele overdracht van geweld in gezinnen aan de Erasmus Universiteit Rotterdam.
Vele manieren
Er zijn vele manieren waarop er sociale steun geboden kan worden aan gezinnen waar huiselijk geweld speelt of dreigt. Zowel aan de ouders als de kinderen. Dit kan door familieleden, andere ouders, samen met de buurt, door ervaringsdeskundigen als ook vrijwilligers. Elkaar daarbij ontmoeten is prettig maar niet altijd noodzakelijk. Ook online kan steun gegeven en ontvangen worden.
Lees meer over de achtergronden en inspirerende manieren om sociale steun te bieden of te organiseren in het Augeo Magazine.